از نقض مصوبات دولت تا بی‌اعتمادی به محصول ایرانی

سیستم‌های مخابراتی.jpg

انوشیروان مرآت در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به موانع موجود بر سر راه تولیدکنندگان داخلی اظهار کرد: اکنون از نظر قوانین و مقررات وضعیت خوب است اما این مقررات در بسیاری سازمان‌ها به درستی اجرا نمی‌شوند. مثلا قوانین مصوب مجلس، تصویب‌نامه هیات وزیران و بخشنامه‌های اختصاصی در وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها وجود دارد که معمولا مبتنی بر تصویب‌نامه هیات وزیران یا قوانین مصوب مجلس هستند که صراحتا خرید محصولات خارجی که دارای مشابه داخلی هستند را حداقل برای دستگاه‌های اجرایی دولتی ممنوع اعلام کردند و حتی لیست آنها را مشخص کردند.

نقض مصوبات دولت برای ممنوعیت خرید کالای خارجی

مرآت با بیان اینکه صنایع مختلف مشتریان و مخاطبان مختلفی دارند، گفت: صنعت ما جزو صنایعی است که عمده خریداران و مخاطبانش دستگاه‌های اجرایی هستند و عمده بازار هم بازاری است که طبق قاعده باید این بخشنامه‌ها و مقررات را اجرا کند، زیرا زمانی که بازار غیردولتی باشد، تصمیم شخصی و توسط مشتریان گرفته می‌شود، ولی در دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌ها که از بودجه و بیت‌المال استفاده می‌شود و طبق قانون انتظار می‌رود از مقررات حمایت و اجرا شود، کاستی در اجرا زیاد است.

چرا به محصولات داخل اعتماد ندارند!

نقش تولیدکنندگان در تحقق اقتصاد مقاومتی

مرآت ادامه داد: ما از یک مدل خاص محصول شروع کردیم و به تدریج طیف محصولات را گسترده کرده و در هر قدم سعی داریم در تراز کیفیت جهانی کار کنیم، اما عده‌ای ممکن است از مقایسه وضعیت فعلی صنعت داخلی با صنایع پیشرفته رقیب در کشورهای اروپایی و آمریکایی و با دیدن فاصله مرعوب شوند و خیلی زود جا بزنند و بگویند نمی‌توان به این شرکت‌ها که به چنان سطحی از تکنولوژی رسیده و این طیف از محصولات را دارند رسید.

دچار افراط و تفریط نشویم

او در ادامه افزود: این نمونه‌ها در شرکت‌های دانش‌بنیانی که در رشته مخابرات در چند سال اخیر در ایران فعالیت داشته‌اند مشاهده شده؛ اینکه شرکتی شروع انفجاری داشته و بعد متوقف شده است. نباید در انتظاراتمان دچار افراط و تفریط شویم. البته که ما می‌توانیم، ولی رهرو آن است که آهسته و پیوسته رود و نمی‌شود بدون صبر و برنامه‌ریزی بلندمدت به موفقیت پایدار رسید.

نخبگان را حفظ کنیم

وی در پاسخ به اینکه شرکت‌های خصوصی برای تقویت خود می‌توانند چه کار کنند، گفت: عامل اصلی شکوفایی در حوزه دانش‌بنیان نیروی انسانی متخصص است، بنابراین باید روی حفظ افراد نخبه و متخصصان تراز اول تمرکز کرده و آنها را جذب کنیم. از دانشی که دارند استفاده کاربردی شود و این در صدر مسائلی است که شرکت‌ها باید به آن بپردازند.

آسیب‌های شرکت‌های دانش‌بنیان

وی ادامه داد: فناوری این طور نیست که اگر تصمیم گرفتید بتوانید یک هفته‌ای به آن دست پیدا کنید بلکه باید برای آن برنامه‌ریزی قبلی داشته باشید و اگر می‌خواهید با یک فناوری که پنج سال آینده به بازار می‌آید رقابت کرده و حرفی برای گفتن داشته باشید، باید از همین الان به کارهای تحقیقی و توسعه‌ای در این زمینه بپردازید.

او خاطرنشان کرد: زمانی که یک تحول در بازار به وجود می‌آید این شرکت‌ها غافل‌گیر می‌شوند و می‌بینند سهم بازارشان را از دست داده‌اند، زیرا محصولی برای فناوری جدید ندارند و دیگر دیر شده تا بخواهند از نقطه صفر شروع کنند و از رقبا عقب می‌افتند. اتفاقی که متاسفانه در کشور خودمان هم برای بعضی از شرکت‌های تولیدکننده اتفاق افتاده است.

رصد تحولات آینده برای جامعه مخابراتی کشور

حمایت‌های دولتی کافیست؟

شرایط نابرابر شرکت‌های داخلی و خارجی در مناقصات

مرآت افزود: شاید تعجب کنید ما در برخی از مناقصات راضی هستیم به اینکه به محصولات داخلی اجازه ورود به مرحله بررسی بدهند و در کنار محصول خارجی با شرایط مساوی بررسی کنند. اما همین اتفاق هم بعضی جاها نمی‌افتد و در بعضی سازمان‌ها حتی مواردی داشتیم که صراحتا ذکر برند خارجی کردند و فقط چند محصول خارجی را برای شرکت در مناقصه پذیرفتند.

وی با اشاره به پیگیری نقض قوانین و خریداری برندهای خارجی گفت: ممکن است در نگاه اول بگویید در صورت نقض مقررات، می‌توان شکایت کرد و موضوع حل می‌شود، اما چون تعداد نقض مقررات زیاد است در عمل اینطور نیست. زیرا اولا شرکت منابع و امکانات این را ندارد که مرتب شکایت کند و این کار وقت و انرژی می‌برد.

وی ادامه داد: دوم اینکه اگر نهاد نظارتی نقض مقررات را بررسی کند و مناقصه ابطال شود، در نهایت رابطه ما به عنوان فروشنده و پیمان‌کار با بخشی از بدنه کارفرما مخدوش شده و فروش‌های آتی ما به آن کارفرما را دچار مشکل می‌کند، زیرا لازمه کار حفظ ارتباط مثبت با خریدار است.

مرآت همچنین افزود: البته ما در مواردی که مقررات به طور فاحش نقض شود این کار را می‌کنیم، اما برخی موارد هم زورمان نمی‌رسد و کار خیلی خاصی نمی‌توان کرد و مجبور می‌شوید روی توسعه ارتباط مثبت با مشتری تمرکز کنید، به مشتریان محصول و برند ایرانی را معرفی کرده و روی جنبه مثبت کار بیشتر تمرکز کنید تا شاید در آینده با آن بتوانید سازمان کار کنید.

فکری برای نقدینگی کنید

وی در زمینه تامین سرمایه مورد نیاز اظهار کرد: در کشور ما به طور خاص برای شرکت‌های دانش‌بنیان صندوق نوآوری و شکوفایی را تاسیس کردند که حمایت‌های محسوسی هم دارد. معمولا عاملی که در اجرا برای شرکت‌ها مشکل ایجاد می‌کند، بحث وثایق است. زیرا نهایتا در تسهیلاتی که دولت می‌خواهد حمایت کند و در اختیار شرکت‌ها بگذارد وثایقی باید وجود داشته باشد.

ناتوانی شرکت‌ها از تامین وثایق

تفاهم با شرکت‌های خارجی برای صادرات

صادرات کار سختی است

وی ادامه داد: در حال حاضر بازار ما عمدتا داخلی است و مدت خیلی زیادی نیست که این نوع محصول در بازار عرضه می‌شود ولی برنامه‌ریزی‌های زیادی برای صادرات کردیم، استانداردهای CE‌ که استاندارد اروپایی محصولات الکترونیکی است و صادرات محصول به اکثر کشورهای دنیا از نظر تاییدیه فنی مجاز می‌کند را برای محصولاتمان گرفتیم.

او با بیان اینکه در سیستم‌های سوئیچینگ مخابراتی هر دو دهه یک تحول فناوری از فناوری قدیمی یا فعلی به فناوری جدید داریم،گفت: در حال حاضر در یکی از آن نقاط ‌عطف‌ هستیم.

استفاده از فناوری جدید در شبکه مخابراتی

مرآت افزود: یکی از این فناوری‌های جدید NGN(Next Generation Networking) شناخته می‌شود و مبتنی بر شبکه IP است. به این صورت که در این فناوری بستر ارتباطی سیستم‌های مخابراتی با بستر ارتباطی که برای ارتباطات دیتا یا اینترنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، یکپارچه می‌شود.

مدیر عامل صنايع ارتباطي آوا با اشاره به مزایای استفاده از فناوری جدید در شبکه مخابراتی گفت: در فناوری قبلی این بسترها مجزا بود یعنی اینترنت و شبکه کامپیوتری و شبکه تلفنی هر کدام یک زیرساخت، پروتکل و فناوری جداگانه داشت، اما در فناوری جدید یک همگرایی اتفاق افتاده و این بسترها با هم ادغام شده‌اند و سیستم‌های مخابراتی از همان بستری استفاده می‌کنند که شبکه‌های کامپیوتری (IP) بهره می‌برند.

صرفه‌جویی‌های هنگفت در زیرساخت‌های مخابراتی

او ادامه داد: همچنین صرفه‌جویی‌های هنگفتی در زیرساخت برای شبکه مخابراتی ایجاد می‌شود؛ انواع خدمات ارزش افزوده و قابلیت‌های پیشرفته در اختیار بهره‌برداران و مشترکین این شبکه قرار می‌دهد. قابلیت‌هایی از قبیل صندوق پیامگیر، فکس مجازی، صندوق اس‌ام‌اس، قابلیت مدیریت کردن کارکرد هر کاربر از طریق پنلی که در اختیارش قرار می‌گیرد، در جایی که مجوز بهره‌بردای وجود داشته باشد قابلیت مکالمه تصویری و ویدیویی را می‌تواند ایجاد کند و انواع فعالیت‌های مختلف پیشرفته را در اختیار کاربران قرار می دهد.

مرآت گفت: بازار این محصول دو نوع مخاطب دارد؛ بازار شبکه‌های اینترپرایز (سازمانی) و سازمان‌هایی که معمولا گستردگی دارند یا در سراسر کشور برای خود شبکه دارند به عنوان نمونه مجموعه های وزارت راه و سازمان‌های مختلف دیگر که شبکه‌های مخابراتی بزرگ دارند و برای ایجاد شبکه مخابراتی سازمان خود از این سوئیچ استفاده می‌کنند.

وی ادامه داد: بخش دوم مخاطبان، شبکه مخابرات عمومی کشور است که مشتریان همان اپراتورهای مخابراتی مانند شرکت مخابرات ایران هستند که مشتری محصول را خریده و می‌توانند به مشترکین سرویس‌دهی کنند. تفاوت این دو نوع مخاطب این است که در شبکه عمومی مقیاس ظرفیت‌ها خیلی بالاتر است و تا میلیون شماره هم می‌رود و در شبکه های سازمانی ظرفیت‌ها در مقیاس چند هزار شماره تا نهایت صدهزار شماره است.

مشتریان چه کسانی هستند؟

او با اشاره به لیست قراردادهای این شرکت با مشتریان اظهار کرد: اکثر سازمانها و شرکت های بزرگ کشور از محصولات ما استفاده می‌کنند از جمله شرکت مخابرات ایران و وزارت ارتباطات.

مرآت با برشمردن مزیت‌های این محصول داخلی نسبت به مشابه خارجی خود گفت: تمام مشخصات و قابلیت‌هایی که معتبرترین برندهای خارجی که رقیب ما هستند و محصول مشابه ما را تولید می‌کنند، در محصول ما وجود دارد، بنابراین چیزی از محصولات خارجی کم نداریم و حتی گاهی از برخی قابلیت‌ها و امکانات استفاده می‌شود و نوآوری‌ها و ابتکاراتی وجود دارد که برای اولین بار ما آن را به صورت داخلی انجام دادیم.

وی با بیان اینکه نکته‌ای که برای مشتریان بسیار ملموس است، وجود پشتیبانی قوی محصولات است، اظهار کرد: تفاوت ما به عنوان سازنده داخلی با سازنده خارجی این است که متخصصین تراز اول و طراح محصول را در داخل کشور داریم و عمق دانش فنی ما در مورد محصولی که ارایه می‌کنیم بسیار کامل است، در مقایسه با یک محصول خارجی که از طریق نمایندگی فروش محصول خود را می‌فروشد و تیمی که آن را نمایندگی می‌کند، طبیعتا عمق دانش فنی‌اش در مورد محصول کم است.

میلیون‌ها دلار صرفه‌جویی ارزی با محصول داخلی

مرآت با اشاره به فاکتور قیمت به عنوان دیگر مزیت محصولات داخلی گفت: طبیعتا محصولی که در داخل تولید می‌شود برای مشتری بسیار ارزان‌تر است و ما میلیون‌ها دلار صرفه‌جویی ارزی فقط از طریق همین محصول ارائه‌شده داشته‌ایم.

وی در بخشی از این گفت‌وگو با بیان اینکه از بحث‌های موجود در اقتصاد و صنایع دانش‌بنیان این است که ما حلقه‌های استراتژیک فعالیت‌های تولید را خودمان در اختیار داشته باشیم، گفت: در کشورهای پیشرفته صنعتی شاید تا چند دهه پیش هنوز این تفکر حاکم بود که یک شرکت تولیدی باید تمام مراحل را خودش انجام دهد.

او ادامه داد: به مرور این دیدگاه در کشورهای پیشرفته صنعتی و شرکت‌هایی که در زمینه فناوی‌های نوین و های‌تک کار می‌کردند مطرح شد که چرا وقت ارزشمند و تخصص نیروی انسانی خود را صرف فعالیت‌هایی کنند که در فعالیت‌های تولیدی خیلی اهمیت بالایی ندارد، یعنی ارزش افزوده اقتصادی بالا، ارزش استراتژیک از نظر صنعتی مالکیت حقیقی آن فناوری و کم‌یاب و محدود بودن منابعی که برای انجام دادن آن بخش از فعالیت‌ها لازم است.

مرآت درباره دید جدید شرکت‌ها توضیح داد: فعالیت‌های تولید به اجزای مختلف تقسیم می‌شود؛ قسمت‌هایی که این ویژگی‌ها را دارد مثل طراحی، تولید فناوری تا مرحله ساخت نمونه‌های صنعتی را به صورت اختصاصی در مجموعه خودشان انجام شده و قسمت‌هایی که این ویژگی‌ها را ندارد و معمولا کار تکراری است که به صورت کارگرمحور انجام می‌شود، به مناسب‌ترین گزینه‌ای که از نظر اقتصادی در میان پیمان کاران مختلف کشور وجود دارد برون‌سپاری می‌شود. ما هم بر خلاف دو دهه پیش همین کار را انجام دادیم.

وی اظهار کرد: در برخی شرکت‌ها، در مقطعی از زمان نزدیک به 12 سال پیش ادعا کردیم مدرن‌ترین سوییچ مخابراتی جهان را در کارخانه‌هایمان ایجاد می‌کنیم. ولی واقعیت این بود که ما در سر اشتباه این معامله قرار داشتیم و کار کارگرمحور را انجام می‌دادیم و نمی‌توانستیم هیچ تغییری در طرح داخلی و نرم‌افزارها یا سخت‌افزارهایش بدهیم. اما کاری که الان می‌کنیم برعکس این قضیه است، یعنی تمام طرح دانش و فناوی محصول در اختیار خودمان است.

در کشور تولید قطعات رایج الکترونیکی مانند آی‌سی نداریم

او همچنین در پاسخ به سوالی درباره ساخت قطعات الکترونیکی خاطرنشان کرد: به طور طبیعی در جهان نیز اکثر سازندگان محصولات الکترونیکی خودشان قطعه را نمی سازند و از قطعات الکترونیکی که تولیدکنندگان تخصصی قطعات در جهان تولید می‌کنند استفاده می‌کنند. کما اینکه تولیدکنندگان معروف جهانی گوشی‌های موبایل و لپ‌تاپ و غیره که همه ما می‌شناسیم نیز قطعات را خودشان نمی سازند.

مرآت افزود: قطعه‌سازی خودش یک حوزه و صنعت جداگانه است و ما فعلا در کشور تولید قطعه آی‌سی و خازن و مقاومت نداریم و اگر داریم گسترده نیست. این قطعات تولیدکنندگان خاصی دارد و معمولا سازنده اصلی آنها صنایع اروپا و آمریکا هستند و بسته به شرایط اقتصادی تصمیم گرفته می‌شود که از کدام کشور می‌توان قطعات را خرید چون در بازار اکثر کشورها موجود و قابل تهیه هستند.

وی با بیان اینکه هیچ شرکتی در دنیا وجود ندارد که خودش تک تک قطعات محصولش را بسازد و چنین کاری با منطق حاکم بر کار صنعتی سازگار نیست، گفت: نکته مهم این است که دانش و فناوری و معماری و طرح محصول متعلق به یک شرکت و در انحصار خودش باشد و آن شرکت فعالیت مستمر تحقیق و توسعه‌ای برای ارتقای محصول و گسترش طیف محصولات داشته باشد.

مرآت همچنین در ادامه فعالیت‌های شرکت دانش‌بنیان «صنایع ارتباطی آوا» را تشریح کرده و توضیح داد که فعالیت این شرکت، طراحی و ساخت نوعی از سوییچ‌های مخابراتی است که به آن سوییچ مخابراتی نسل جدید NGN (Next Generation Networking) و IMS (IP Multimedia Subsystem) می‌گویند.

جایگزینی NGN در شبکه‌های مخابراتی