صرفه جویی 150 میلیارد تومانی با استفاده از روش شخصی سازی

دانشمندان بر این باورند که بهترین روش برای درمان انواع سرطان، استفاده از داروهای شخصی‌سازی شده به منظور مقابله با تومورهای موجود در بدن هر بیمار است. در دهه اخیر، درمان انفرادی، انقلابی در درمان سرطان ایجاد کرده است. درمان انفرادی به معنای به کارگیری دانش ژنومیک و دیگر مطالعات آزمایشگاهی برای انتخاب درمان مناسب برای یک فرد بیمار است. توسعه روش های نوین با بازده بالا امکان شناسایی بیومارکرهای جدید و تولید داروهای هدفمند به منظور افزایش اثربخشی درمان و کاهش عوارض جانبی آن را فراهم آورده است. به دلیل اهمیت راه اندازی چنین پروژه‌ای در کشور و شخصی سازی درمان سرطان، با دکتر محمدرضا لرنژاد مدیرعامل شرکت پیشگامان پژوهش آناهیتا مستقر در پارک فناوری پردیس که سال‌هاست بر روی این موضوع کار می‌کند گفت و گویی انجام دادیم.

آشنایی با پارک فناوری پردیس چگونه بود؟

چندین سال پیش و در سن 21 سالگی در رشته بیوشیمی در کشور آلمان پذیرش گرفته و همزمان با تحصیل، تحقیق و پژوهش خود را در بیمارستانی در آلمان در زمینه کبد، چشم و کلیه انجام دادم. همچنین دوره دکتری و فوق دکتری خود را در دانشگاه دوسلدورف (رشته بیوشیمی ـ مولکولی) آلمان گذراندم. بعد از اخذ مدرک دکتری، پروژه هایی را با دانشجویان تعریف و به انجام رسید. در نمایشگاه دستاوردهای نانو به طور اتفاقی با دو مدیرعامل شرکت مستقر در پارک فناوری پردیس آشنا شده و با مشاهده ظرفیت ها و قابلیت های موجود، تصمیم گرفتم که تحقیقات خود را در قالب یک شرکت دانش بنیان انجام دهم. از این رو اقدامات لازم برای عضویت در پارک به عمل آمده و به سرعت در این مجموعه آغاز به کار کردم.

چرا بهتر است از روش شخصی سازی برای درمان سرطان استفاده کنیم؟

شخصی سازی درمان سرطان، یکی از بهترین راه های درمانی است که تاکنون به آن دست یافته ایم. باید در نظر داشت که 75 تا 80 درصد داروهای شیمی درمانی که برای بیماران تجویز می شود، موثر نبوده یا اگر موثر باشند، دارای عارضه های منفی زیادی هستند. به همین دلیل و با توجه به افزایش میزان مبتلایان به سرطان در ایران، باید به فکر بهینه سازی درمان سرطان در کشور باشیم.

کاری که در حال حاضر برای درمان بیماران سرطانی انجام می شود، استفاده از یک پروتکل برای درمان همه نوع بیماری های سرطانی است. اثر انگشت انسان در هر شخصی با شخص دیگری فرق می کند، بنابراین درمان نیز باید برای هر شخصی منحصر به فرد باشد.

آنالیز بافت در روش شخصی سازی درمان، اهمیت زیادی دارد. ما به بخشی از بافت سرطانی که برای بررسی سطح سرطان برای پاتولوژی ها فرستاده می شود، نیاز داریم تا بتوان آن را خارج از بدن تکثیر نمود و داروهای موجود را بر روی بافت تست کنیم. با استفاده از این روش، متوجه می شویم که آیا فرد بیمار به شیمی درمانی احتیاج دارد یا نه؟ اگر نیاز به شیمی درمانی باشد به چه نوع دارو و چه ترکیبی نیاز دارد؟ و آیا داروی تجویز شده با بدن فرد بیمار سازگاری دارد؟

در حال حاضر هزینه هایی که برای شیمی درمانی انجام می شود حدود 150 میلیارد تومان در سال است که 30 درصد هزینه ها را بیمه ها پرداخت می کنند و 70 درصد را خود بیمار باید پرداخت کند. هدف ما این است که با استفاده از این پروژه بتوانیم درمان سرطان را بهینه سازی و سالم سازی کنیم و البته هزینه های درمان را نیز کاهش بدهیم.

ایده شخصی سازی درمان سرطان را تا چه مرحله پیش بردید؟

در کشور توانسته ایم به صورت مکتوب و تئوری ایده شخصی سازی درمان سرطان را ارائه دهیم البته در دانشگاه تهران بر روی سلول های سرطانی تحقیق نموده و تست غربالگری نیز انجام می دهیم. اما اگر بخواهیم به سمت شخصی سازی برویم باید بافت را از بیمار گرفته تا تست های خاصی را بر روی آن انجام بدهیم. 

چند سال است که شما بر روی این پروژه کار می کنید؟

بیش از 25 سال است که بر روی بافت های انسانی و حدود 5 سال است که بر روی پروژه شخصی سازی کار می کنم و در اصل، قصد انتقال دانش به کشور را دارم، دانشی که در اختیار برخی کشورهای اروپایی و آمریکایی است. مشکلی که در این رابطه داریم پیدا کردن سرمایه گذار است که بتواند در پروژه سرمایه گذاری نموده و ما پروژه را شروع کنیم.

هزینه های درمان با استفاده از این روش را چقدر برآورد کرده اید؟

یک برنامه درمانی با هزینه هایی که یک بیمار باید پرداخت کند را محاسبه کرده ایم اما با نوسانات نرخ ارز نمی توانیم به صورت مشخص و دقیق هزینه هایی که یک بیمار باید برای درمان پرداخت کند را تعیین کنیم. برای پیشبرد این طرح به 12 هزار میلیارد تومان سرمایه نیاز است.

آیا استفاده از این روش، برای درمان سرطان به صرفه می باشد؟

داروهای شیمی درمانی اگر تولید داخل باشند، بین 700 تا یک میلیون برای هر دوره شیمی درمانی هزینه در بر دارد ( البته بستگی به نوع سرطان، نوع دارو و فرد بیمار نیز دارد.) در صورتیکه اگر داروها خارجی باشند هزینه درمان به بیش از چند میلیون می رسد.

هزینه های شیمی درمانی سرطان در سال بیش از 1500 میلیارد تومان برآورد شده است که اگر بتوان تنها 10 درصد از آن را جوابگو باشیم در حدود 150 میلیارد تومان صرفه جویی خواهد داشت.

پروژه شخصی سازی درمان سرطان را در چه مرحله ای می توان انجام داد؟

شخصی سازی را در stage 2 انجام می دهیم. در مرحله ای که متاستاز زده باشد، استفاده از این روش، فایده ای ندارد. در مرحله صفر و یک نیز نمی توان از این روش استفاده کرد، چون باید بیماری خود را نشان داده باشد.

متاستاز به معنی انتقال سلول های سرطانی به مناطق دور از تومور اولیه است.