راه اندازی استارت آپ روحیه جنگنده می خواهد

مهدی توحیدیان مدیرعامل شرکت فناوری فراطیف پویا، دکترای مخابرات خود را از دانشگاه امیرکبیر گرفته است، او فردی خلاق، باانگیزه و باهوش است که توانسته موفقیت های بسیاری به دست آورد، برای آشنایی بیشتر با شرکت فناوری فراطیف پویا و همچنین مسیری که این شرکت در طول همین دوسال تاسیسش طی کرده تا به نقطه کنونی برسد به سراغ مهدی توحیدیان مدیرعامل این شرکت رفته ایم تا قصه پرفراز و نشیب مجموعه اش را برایمان شرح دهد. در ادامه گفته های او را می خوانید...

از نقطه شروع کار و راه اندازی شرکت فراطیف پویا بگویید؟

نقطه شروع کار من از دوران تحصیلی ام در مقطع لیسانس آغاز شد، در آن سال ها در مراکز تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد برخی تجربه های کاری به دست آوردم و سال سوم دانشگاه در شرکت ژرف پویان توس کار جدی را برای طراحی یک مودم مخابراتی یا رادیو نرم افزار آغاز کردم، در پی رضایت این مجموعه از کار من یک درصد از سهام شرکت را به نام من کردند و همین نقطه آشنایی من با فضای شرکت و سهام و به طور کلی «کسب و کار» بود. پس از آن در دوره دکترا مجددا در مجموعه های تحقیقاتی کار خود را شروع کردم. انگیزه و انرژی بالایی در کار داشتم، به طوری که فعالیت­هایم به حدی رسید که در سال 90 در 5 شرکت و مجموعه به صورت همزمان کار می کردم و در دانشگاه هم تدریس می کردم.

آخرین تجربه کاری من باعث آشنایی با پارک فناوری پردیس شد اینگونه که یکی از همکارانم پس از ثبت شرکت در پارک فناوری پردیس مستقر شد و در پی همکاری من با شرکت مذکور من هم وارد پارک شدم. ایده اصلی آن شرکت بر پایه تولید محصولی در صنایع نفتی بود و ما به صورت موازی محصولاتی را در دو زمینه تجهیزات اندازه گیری پالایشگاهی و مخابرات تولید می کردیم.

چطور به فکر جدایی و راه اندازی شرکت خودتان افتادید؟

ما نقاط اشتراک و تفاهم خوبی در کار داشتیم اما نگاه متفاوت ما به شیوه های مدیریتی موجب شد تا به یک نتیجه مشترک برسیم و آن هم جدایی من از شرکت بودف ما با هم یک همکاری موفق داشتیم و پس از آن یک جدایی موفق تر.

من شرکت فراطیف پویا را در اسفند 93 ثبت کردم و همزمان هم در دوره آموزشی سربازی بودم که توانستم در یک مناقصه برای طراحی و تولید یک رادیونرم افزار برنده شوم و همان نقطه خوبی برای شروع کارم بود.

روزهای پایانی سال93 ما یک تیم سه نفره شدیم و با وجود تعهدی که به آن مجموعه برای تولید رادیونرم افزارشان داده بودیم شروع کردیم به اینکه دنبال دفتر برای کار بگردیم، اما با وجود هزینه های بالای گرفتن دفتر و البته محاسبه مالیاتی که باید روی آن مناقصه پرداخت می کردیم به این نتیجه رسیدیم که باید در پارک فناوری پردیس مستقر شویم.

حتما محدودیت زمانی برای تحویل پروژه را هم داشته اید؟ پارک چطور با سرعت شما را پذیرفت؟

یادم می آید روزهای پایانی سال بود که مدیران ستادی پارک جلسه داشتند و من سالن انتظار ساختمان ستاد ایستادم تا اینکه توانستم با مدیران راجب طرح و ایده و محدودیت زمانی ام صحبت کنم، پارک به ما قول بررسی سریع داد و واقعا هم این اتفاق افتاد چرا که بعد از تعطیلات نوروز و پس از چند جلسه بررسی ما به طور رسمی عضوی از خانواده پارک شناخته شدیم. نکته جالب این بود که ما فضای لازم برای کار را نداشتیم و تا تیر ماه 94 در دفتر یکی از همکاران مستقر شده بودیم.

سرنوشت آن مناقصه چه شد؟ در آن شرایط چطور تامین مالی کردید؟

کل کار ما در سال94 همان یک پروژه بود که من با 30میلیون تومان سرمایه شخصی که از خانواده ام قرض کردم و مبلغ قراردادی که در طول پروژه دریافت کردم توانستم به خوبی کار را به سرانجام برسانم اما موفقیت های اصلی ما در سال 95شروع شد چرا که در سال 95ما نزدیک به 8پروژه گرفتیم و تعداد نیروهایمان را از 3نفر به 12نفر افزایش دادیم و این جهش بزرگی برای ما بود.

پارک فناوری پردیس و مرکز رشد این مجموعه در طول این مدت چه حمایت ها و تسهیلاتی به شما داده است؟

سیاست گذاری کلی من گرفتن کمک مالی یا وام از پارک نبوده و نیست و معتقدم مجموعه­ای که با وام راه اندازی شود دیر یا زود زمین میخورد، انتظارات ما از پارک انتظارات معقول و درستی بود که می توان گفت بخش زیادی از آن براورده شده است.

مهمترین این حمایت ها آموزش شرکت‌داری و مدیریت مسایل مالی شرکت بود. واقعیت این است که مدیران استارتاپ ها اغلب تحصیلات اکادمیک خوبی دارند به این معنی که از نظر فنی مشکل خاصی نخواهند داشت اما در مورد مدیریت یک شرکت و مباحث مالی شرکت، یک خلا بزرگ در کشور وجود دارد که بخشی از آن برای کسانی که در پارک های فناوری حضور داشته باشند مرتفع می شود.

جلسات منتورینگ در کنار مشاوره ها و کلاس های آموزشی در خصوص کار تیمی، مالیات، بیمه وبازاریابی که در آن دوره برای ما برگزار میشد کمک زیادی به افزایش اطلاعات ما در این زمینه کرد، همچنین هم افزایی بین مجموعه هایی که در بستر پارک هستند و کمک هایی که به همدیگر میکنند موضوع قابل چشم پوشی نیست، البته ما از صندوق فناوری های نوین هم ضمانت نامه ها و ضمانت حسن انجام کار برای برخی قراردادهایمان دریافت کرده ایم که این هم کمک بزرگی برای ما بوده است.

چه مشکلات و موانعی بر سر راه شما به وجود آمد؟

مسایل مالی احتمالا مهمترین مساله ای خواهد بود که بر سر راه هر استارتاپی قرار می گیرد و ما هم از این قائده مستثنی نبودیم، و مهمتر از آن اخذ مالیات های بالا از شرکت های نوپا بدترین دغدغه آن روزهای ما بود که البته همچنان هم ادامه دارد. جالب است بدانید در بسیاری کشورها اصلا از شرکت های نوپا و دانش بنیان مالیاتی دریافت نمیکنند تا زمانی که شرکت بتواند احتمال شکست را پشت سر بگذارد و سرپای خود بیاستد اما در ایران موضوع نوپا بودن شرکت نادیده گرفته می شود و همین مساله خیلی اوقات موجب شکست کامل یک مجموعه می شود.

پس قانون معافیت های مالیاتی برای شرکت های دانش بنیان چطور اجرا می شود؟

متاسفانه این یک شعار است که از شرکت های دانش بنیان مالیات دریافت نمی شود، اگر بخواهیم دقیق تر بگویم از شرکت های دانش بنیانی که تیم مالی قوی دارند و راه و چاه کارهای مالیاتی را می دانند مالیات دریافت نمی شود. اما ما تا امروز مالیات داده ایم و ناچاریم بدهیم چرا که بخش های زیادی از کالاهای ما وارداتی است که به دلیل تحریم ها به صورت قاچاق وارد می شود و فاکتور رسمی برای ارائه نداریم و اداره مالیات هم فاکتورهای غیررسمی را نمی پذیرد و همین موضوع باعث می شود اغلب شرکت ها گردش مالی شفافی نداشته باشند و با چند حساب کار کنند.

در خصوص بازار مشتریان و رقبای خود در بازار توضیح دهید؟

در دنیا نزدیک یک دهه است که از رادیو نرم افزارها استفاده می شود و در کشور ما عمر استفاده از رادیو نرم افزارها به 5سال میرسد که کمتر از 5شرکت در این زمینه فعالیت می کنند. در این بین توانایی ما روی حجم بالای انتقال اطلاعات مشخصه بارز ماست که توانسته ایم با پهنای باند بالا و انعطاف پذیری زیادی با توجه به نیاز و سفارش مشتری رادیونرم افزارهای خاص طراحی و تولید کنیم، مثلا ما رادیو نرم افزاری داریم که 2گیگابیت بر ثانیه انتقال اطلاعات ماهواره ای دارد . و در خصوص مشتریان هم باید گفت اکثرا بازار ما شرکت های مخابراتی هستند که کاربردهای خاص مخابراتی دارند، و به ارتباط زمینی یاماهواره­ای بومی نیاز دارند.

آیا به حوزه صادرات محصولات هم وارد شده اید؟

بله، ما اولین پروژه صادراتی خود را اغاز کرده ایم. این پروژه مربوط به طراحی یک چیپ به صورت مشترک با یک شرکت مستقر در کشور هلند است که ما طراحی و دانش را صادر میکنیم و شرکت هلندی کار ساخت این چیپِ GPSرا بر عهده دارد. در این چیپ سعی شده است با صرف نظر از دقت محاسبه مکان کاربر، توان مصرفی را تا جای ممکن کاهش دهیم. همچنین ما مقدمات راه اندازی یک شعبه از شرکتمان در کشور هلند را فراهم کرده­ایم تا بتوانیم در بستر مستعدتری توانایی هایمان را به کار ببندیم.

یعنی بازار داخلی کشور پاسخگویی توانایی های شما نیست؟

متاسفانه دانش فنی و کار علمی در کشور ما ارزش بالایی ندارد و قوانین دست و پاگیر در کنار عدم حمایت ها موجب می شود تا بسیاری توانایی های نخبگان سرکوب شود. در بازارهای بین المللی و کشورهای توسعه یافته توجه و تمرکز بسیار بیشتری به نخبگان می کنند و همه شرایط را برای توسعه و پیشرفتشان مهیا می کنند مساله ای که در کشور ما خلاهای بسیاری دارد. مثلا مرکز رشد پارک فناوری پردیس ویترین مرکز رشدهای کل کشور است اما با این حال بسیاری شرکت ها در این فضا متولد می شوند اما رشد نمیکنند و از دایره کسب و کارها خارج می شوند چرا که نمیتوانند روی پای خود بایستند و همراه و حامی ندارند. به نظر من پیشرفت های خوبی در حوزه علم و تکنولوژی داشته ایم اما بستر لازم برای به کارگیری و حمایت از این پیشرفت ها وجود ندارد و مجموعه های دولتی فرهنگ و اعتماد لازم به شرکت های نوپا را ندارند.

چه پیشنهادهایی برای پرکردن برخی از این خلاها حداقل در فضای پارک های فناوری دارید؟

در اینجا ما یا یک مجموعه دولتی طرف هستیم که سود تک تک افراد در کمک کردن به ما نیست بلکه وجدان انهاست که به ما کمک میکنند.درست است پارک ها هر کمکی که بتوانند به شرکت های نوپا می کنند اما به نظرم ما در این بین به یک مجموعه خصوصی نیاز داریم که تمام دغدغه اش رشد و سوددهی شرکت های نوپا باشد. باید یک رویکرد مانند شتاب دهنده ها وجود داشته باشد یک مجموعه کاتالیزور که کارهای شرکت ها را انجام دهد پا به پای شرکت ها بدود و شرایط فروش محصول، سرمایه گذاری و عقد قرارداد و پروژه ها را فراهم کند، و در عین حال سودده باشد.

از طرفی باید ارتباط دانشگاه ها با مراکز رشد برقرار شود، دانشجویان در همان دوره ظهور استعدادهایشان در مراکز رشد جایگاه داشته باشند، برای خودشان اینجا باشگاه و مرکز داشته باشند و اجازه داده شود تا در شرکتها رفت و آمد و کاراموزی کنند تا استعدادهایشان شکوفا شود.

به عنوان آخرین نکته چه پیشنهادی به علاقه مندان به کارهای دانش بنیان و استارتاپ ها می دهید؟

به نظر من راه اندازی استارتاپ روحیه خاصی می خواهد افراد بدون پشتوانه که می خواهند از صفر شروع کنند باید روحیه جنگنده ای داشته باشند، صبور باشند و سرشاز از انرژی و امید. من پیشنهاد می کنم اول خودتان را بشناسید،آستانه تحملتان را بالا ببرید و مطمئن شوید توانایی شروع یک کار سخت را دارید.

مصاحبه: شکوفه میرزایی