آمریکایی‌ها چشم دیدن این کارخانه را ندارند/ تولید اعضای مصنوعی در کارخانه وطنی

قصه کارخانه‌ای که در خط تولیدش اعضای مصنوعی بدن ساخته می‌شود و شنیدن ماجرای زندگی مؤسس کارخانه‌ای که آمریکایی‌ها از دهه هفتاد سایه‌اش را با تیر می‌زنند برای رقم زدن یک روز هیجان انگیز کافیست.

پارک فناوری پردیس؛ خیابان نوآوری ششم،کارخانه «ایمن ایجاز». ماجرای این کارخانه، متفاوت از همه کارخانه‌هایی است که تا به حال دیده و از آن شنیده‌اید. جمجمه مصنوعی، مهره کمر مصنوعی، انواع پیچ و پلاک‌هایی که در عمل‌های جراحی استفاده می‌شود و در یک کلام 1740 قلم تجهیزات پزشکی در این کارخانه تولید می‌شود. اقلامی که تا همین چند سال قبل،متولیان وزارت بهداشت برای واردات هر یک از این قطعه های پزشکی باید هفت خان رستم را از سر می‌گذراندند.

همزمان با تحریم‌های ظالمانه آمریکا که تجهیزات ضروری پزشکی را نشانه گرفته، بسیاری از قطعات مورد استفاده در جراحی ها با نبوغ نخبه های ایرانی در این کارخانه ساخته می شود و «خسرو محمدلو» و تیم همراه با همین شگرد بسیاری از تحریم های آمریکا را دور زده و بی تاثیر کرده‌اند. جالب است بدانید که موسس این کارخانه، یک تکنسین اتاق عمل بوده و زیرزمین خانه، اولین کارگاهش.

گردش علمی همراه با «خسرو محمدلو»، بنیان گذار کارخانه از طبقه اول شروع می‌شود. بخش کنترل کیفی، اتاق تمیز، آزمایشگاه و انبار تولیدات در این طبقه است. اما همه جذابیت این کارخانه در دو طبقه بعدی است که تصورات ما از فناوری پزشکی ایران را تغییر می‌دهد. با ما در این گردش علمی هیجان انگیز همراه شوید.

«خسرو محمدلو» ماجرای ساخت اره جراحی را اینطور روایت می‌کند: «در دهه هفتاد در ایران ابزارهای قدرتی مورد نیاز در جراحی‌ها کم بود مثل اره جراحی. آن زمان تنها اره جراحی استونرم موجود در بازار، آمریکایی و یکی از مهم‌ترین کاربردهای این اره در عمل قلب باز بود. در این عمل، جراح فقط 7 ثانیه فرصت دارد تا قفسه سینه را با اره جراحی برش دهد. اره‌های جراحی موجود کیفیت لازم را نداشت و زمان برش طولانی می شد. بیمار در زمان برش قفسه سینه، حتی زیر بیهوشی هم درد را احساس می‌کرد و ضربان قلبش زیاد می‌شد. این اتفاق، ریسک عمل را افزایش می‌داد. از طرف دیگر بعد از هر بار خرابی، برای تعمیر هم کلی مشکل داشتیم.

آن زمان من به عنوان تکنسین اتاق عمل در جراحی‌ها حضور داشتم و با دیدن این شرایط تصمیم گرفتم نمونه وطنی اره جراحی را طراحی کنم. کار راحتی نبود. اما بعد از یک سال مطالعه و تحقیق و آزمون و خطا، اره را ساختم. آن زمان آمریکایی‌ها فکرش را هم نمی‌کردند یک ایرانی روی دستشان بلند شود و اره‌های جراحی‌شان را در دهه هفتاد از دور خارج کند. بعد از طی مراحل ثبت و تایید و گرفتن استاندارد، در کارخانه ما 100 دستگاه اره استرنوم ساخته و به کشورهای دیگر هم صادر شد.»

از پلاک یک میلیون و 200 هزار تومانی خارجی تا 85 هزار تومانی وطنی

در ورودی طبقه اول کارخانه، چند جوان با لباس فرم دور یک میز نشسته‌اند و در حال زیر و رو کردن پلاک‌های کوچک فلزی هستند. یکی از پلاک‌ها را بر می‌داریم. محمدلو جلو می‌آید و می‌گوید: «به ظاهرش نگاه نکنید، این پلاک کوچک، ابزار ضروری در عمل فک و جمجمه است. 8 سال قبل، هر عدد این پلاک به مبلغ یک میلیون و دویست هزار تومان با ارز یورو وارد کشور می‌شد. بیماران مجبور بودند علاوه بر هزینه عمل جراحی و بیمارستان، مبلغ قابل توجهی را برای خرید آن بپردازند. حالا این پلاک در کارخانه ما تولید و هر عدد به مبلغ 85 هزار تومان در بازار تجهیزات پزشکی به فروش می‌رسد. بیمارستان‌های سراسر کشور هم در عمل‌های جراحی از آن استفاده می‌کنند. حالا تصور کنید اگر ما به فناوری تولید چنین قطعه‌ای در کارخانه‌مان نرسیده بودیم، با این وضعیت دلار و تحریم‌ها هر پلاک با چه قیمتی وارد می‌شد و با چه مبلغی دست مصرف کننده می‌رسید؟»

اینجا جمجمه مصنوعی ساخته می‌شود

«برگ برنده کارخانه ما، ساخت "کاستومایز" یا جمجمه مصنوعی است.» محمدلو، تعجب را در نگاه من و عکاس می‌بیند و با توضیحاتش موضوع را روشن می‌کند؛ «برای اولین بار در ایران موفق به ساخت جمجمه مصنوعی شدیم. تنها چند کشور در دنیا توانسته‌اند پروتز مصنوعی جمجمه را بسازند. این اتفاق به دو سال قبل بر می گردد و ما موفق شدیم برای بیماری که به دلیل سرطان جمجمه باید نیمی از جمجمه‌اش را بر می‌داشتند، کاستومایز یا همان جمجمه مصنوعی را بسازیم و عمل جراحی پیوند آن هم با موفقیت انجام شد. الان این خانم که در زمان عمل، رزیدنت جراحی بود، با این جمجمه مصنوعی به زندگی اش ادامه داده و حالا یک جراح موفق است.»

محمدلو ما را به سمت دستگاهی که در گوشه‌ای از کارخانه قرار دارد هدایت می‌کند و توضیحاتش را ادامه می‌دهد: «ایران یکی از معدود کشورهایی است که به فناوری ساخت پروتزهای مصنوعی بدن دست پیدا کرده. قبلا ما مجبور بودیم سیتی‌اسکن مریض را به کشور ترکیه بفرستیم. آنجا از سیتی اسکن، پرینت سه بعدی گرفته می‌شد و آن را به کشور سوم می‌فرستادیم. پروتز جمجمه در کشور سوم ساخته و به ایران آورده می‌شد. این پروسه، هزینه هنگفتی را بر بیمار تحمیل می‌کرد. من و تیم مهندسی پزشکی کارخانه‌مان ماه‌ها تلاش کردیم تا به فناوری ساخت پروتز مصنوعی جمجمه در ایران برسیم و ساخت اولین پروتز، موفقیت بزرگی برای ما بود. البته بعد از ما یک تیم مهندسی پزشکی در شیراز هم موفق به ساخت پروتز مصنوعی جمجمه شدند.»

تصویری از اولین عمل جراحی پیوند با جمجمه مصنوعی ایرانی

جمجمه مصنوعی برای تصادفی ها

چه افرادی به جمجمه مصنوعی نیاز پیدا می‌کنند؟ مهندس محمدلو پاسخ می‌دهد: «بیمارانی که با ناهنجاری فک و صورت و جمجمه به دنیا می‌آیند، بیمارانی که در تصادف‌های شدید جمجمه‌شان آسیب می‌بیند و بخشی از آن از بین می‌رود به پروتز مصنوعی جمجمه نیاز پیدا می‌کنند. در حال حاضر همه مراحل ساخت در ایران انجام می‌شود. از آناتومی جمجمه، پرینت سه بعدی گرفته می‌شود. ابتدا جمجمه از جنس پلیمر ساخته شده و در یک عمل شبیه‌سازی شده آن را آزمایش می‌کنیم و بعد از اطمینان از نتیجه، پروتز جمجمه از جنس تیتانیوم ساخته می‌شود. بیشتر قطعه های پزشکی که در داخل بدن از آن استفاده می شود از جنس تیتانیوم است و فلز تیتانیوم هم جزء فلزات صددرصد تحریمی، اما هر طوری هست آن را وارد می کنیم. همه قطعه‌هایی که در اینجا می‌بینید بعد از پایان مراحل تست و تولید، برای ضدعفونی شدن وارد اتاق تمیز شده، بعد از بسته بندی نهایی به بیمارستان‌ها ارسال می‌شود.»

یک پیچ خاص برای ستون فقرات شما

این کارخانه پر است از پیچ‌های کوچک و بزرگی که تا توضیحات سازندگانش را نشنوی تصور نمی‌کنی که هر یک از آن‌ها می‌تواند ناجی جان یک بیمار باشد، مثل این پیچ به ظاهر ساده که شاید از نگاه ما هیچ تفاوتی با پیچ‌های معمولی که در بازار عرضه می‌شود ندارد، اما توضیحات مهندس محمدلو نشان می‌دهد که یک پیچ منحصر به فرد پزشکی است و برای اولین بار در دنیا، ایران آن را تولید کرده و مدل ایرانی این پیچ، الگوی کشورهای دیگر شده است.

پیچ ستون فقرات، اولین بار در ایران ساخته شده و کشورهای دیگر از آن الگو گرفته‌اند

«نام این پیچ، "پیچ پدیکولار" است اما به زبان عامیانه اگر می‌خواهید بدانید نامش پیچ ستون فقرات است و تحول مهمی در علم جراحی ارتوپدی ایجاد کرده است. به ظاهر ساده‌اش نگاه نکنید. برای هر "رِزوِه" این پیچ، ماه‌ها تحقیق و آزمایش و مطالعه کردیم. محصول تولید شده قادر است مهره کمر را به ستون فقرات متصل کند. پیچ‌هایی که تا قبل از این توسط مهندسان پزشکی در دنیا ساخته می‌شد طوری بود که بدن بیمار در گذر زمان، آن را پس می‌زد. تصور کنید بیماری که مهره کمر با پیچ به ستون فقراتش متصل شده، بار سنگینی را از روی زمین بلند کند، ممکن است پیچ، در استخوان بشکند و به نخاع، صدمه جدی وارد کند اما پیچ پدیکولار طوری طراحی شده که با بدن بیمار سازگاری طولانی مدتی دارد. از 6 سال قبل این محصول در کشورمان تولید می‌شود و به تازگی آمریکایی‌ها هم به تکنولوژی ساخت آن دست پیدا کرده‌اند.»

نخبه‌های دانشگاهی؛ کارگران کارخانه

کارگران کارخانه تجهیزات پزشکی، نخبه‌های دانشگاهی در رشته‌های متالوژی، مهندسی پزشکی، الکترونیک، ماشین ابزار و متخصصان رشته‌های آزمایشگاهی هستند. یکی از این نخبه‌ها، دکتر «هوتن محمدلو» است. پسر خلف مهندس محمدلو که ضرب‌المثل «پسر کو ندارد نشان از پدر» را در ذهنمان تداعی می‌کند. محمدلو در حال مطالعه برگه‌هایی ست که از بخش کنترل کیفی آمده و نتایج آزمایشات قطعه‌ها را نشان می‌دهد و می‌گوید: «در حال انجام آزمایش‌های تکمیلی برای ساخت مهره کمر مصنوعی هستیم. بیمار روی تخت بیمارستان است. مهره کمرش به شدت آسیب دیده و مهره کمر مصنوعی باید هر چه زودتر برای عمل جراحی پیوند آماده شود.»

تایلندی‌ها مشتری پروتز مصنوعی ایران

این روزها علاوه بر بیماران وطنی، بیمارستان‌های مختلف در کشورهای آسیایی هم طرفدار پر و پا قرص محصولات کارخانه ایمن‌ایجاز هستند. دلیلش را دکتر «هوتن محمدلو» توضیح می‌دهد: «آناتومی بدن مردم در کشورهای آسیایی بیشتر شبیه به هم است. همین ماه گذشته ما از تایلند سفارش ساخت فک مصنوعی داشتیم، 10 پرینت نمونه از استخوان مریض به ایران فرستاده شد، ما مطابق آن پرینت، قطعه مورد نیاز را برای بیمارستانی در تایلند تولید کردیم. صورت آن بیمار کاملاً تخریب شده بود.»

از واردات مهره مصنوعی کمر تا صادرات آن

«تا قبل از اینکه ما در کارخانه‌مان به فناوری تولید پروتزهای مصنوعی بدن دست پیدا کنیم مجبور بودیم این پروتزها را از کشورهای اروپایی وارد کنیم و به دلیل متفاوت بودن آناتومی بدن، در بسیاری از مواقع عمل‌ها با شکست مواجه می‌شد و بدن بیمار آن پروتز را پس می‌زد.امروز پروتزهای مصنوعی بعضی از اعضای بدن انسان مثل ستون فقرات و مهره‌های کمر، جمجمه مصنوعی و .... با یک سوم قیمت نمونه خارجی در این کارخانه ساخته می‌شود.»این توضیحات تکمیلی در خصوص پروتزهای مصنوعی را هوتن محمدلو؛ دکترای مهندسی پزشکی می‌دهد و برای نشان دادن بخش‌های دیگر کارخانه با ما همراه می‌شود.

رقابت با شرکت آلمانی و اسرائیلی برای جراحی سینه کبوتری‌ها

دایره افتخارات خسرو محمدلوی 60 ساله و کارخانه‌ای که با خلاقیت، ایده پردازی و تلاش او و نخبگان دیگر اداره می‌شود، گسترده‌تر از آن چیزی ست که فکرش را می‌کردیم. توضیحات مهندس محمدلو تاییدی بر این ادعاست: «عمل جراحی قفسه سینه برای آن دسته از بیمارانی که قفسه سینه معروف به "سینه کبوتری" یا "پکتوس کاریناتوم" دارند در ایران و حتی در دنیا به سختی انجام می‌شود اما نخبه‌های کارخانه ایمن ایجاز برگ برنده‌ای را رو کردند و پلاک خاصی که متناسب با تراکم و شکل استخوانی افراد سینه کبوتری دارد را ساختند. در دنیا دو شرکت در حال تولید چنین پلاکی هستند و ایران با دو شرکت آلمانی و اسراییلی در تولید این پلاک رقابت می‌کند.نوع خارجی محصول، آنقدر گران است که معمولاً بیماران عطای این نقص مادرزادی را به عطایش می‌بخشند و از خیر عمل جراحی می‌گذرند. اما نوع ایرانی پلاک با کیفیت و قیمت مناسب موجود است.»

مشکل؛ عدم اعتماد به کالای ساخت ایران است

در کنار بیان موفقیت ها اما درد دل‌های آقای کارآفرین هم شنیدن دارد. ای کاش مسئولان دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران این گلایه‌ها را بشنوند.

مهندس محمدلو گلایه و درخواستش را با با یک جمله شروع می‌کند؛ «یک تولیدکننده وقتی تولیدکننده خوبی می‌شود که بتواند فروشنده خوبی باشد. این روزها همه تولیدکنندگان از گرانی و کمبود ارز شکایت می‌کنند و بعضی‌ها هم مطالبه‌شان زمینی برای راه‌اندازی کارخانه و یا گسترش آن است، اما حرف من و درخواست من یک چیز دیگر است؛ اینکهدانشگاه‌های علوم پزشکی ایران با خرید محصولات از ما حمایت کنند.جای تأسف است اما باید گفت در شرایطی که تولیدات پزشکی کارخانه ما به بسیاری از کشورهای اروپایی و آسیایی صادر می‌شود و با نمونه‌های خارجی آن رقابت می‌کند، بعضی از پزشکان در بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران از خرید محصولات ما امتناع می‌کنند. بعضی از جراحان در بیمارستان های دولتی هنوز بعضی از قطعه‌های کارخانه ما را امتحان نکرده آن را پس می‌زنند. این در حالی است که بارها و بارها به دلیل تجربه حضور 40 ساله ام در اتاق عمل شاهد شکست عمل‌های جراحی حساس به دلیل نقص قطعات پزشکی وارداتی بودم، اما تا به حال هیچ موردی از شکست جراحی به دلیل نقص در قطعه جراحی ساخت کارخانه ما گزارش نشده است. این را با صراحت عرض می کنم. همه مدارک و مستندات آن هم در کارخانه موجود است.

شما تحریم کنید ما تحریم را دور می‌زنیم

این کارآفرین، جان کلام را در یک جمله می‌گوید: «من با تحریم مشکلی ندارم.» ادامه صحبت‌هایش شنیدنی‌تر است: «شخص من تحریم‌ها را به جان می‌خرم. تا الان با هر خلاقیت و روشی که شده موفق به دور زدن تحریم‌ها شده‌ام. دستگاه‌های این کارخانه را می‌بینید!؟ همه آنها با سختی غیرقابل باوری وارد ایران شده و صد درصد جزو کالاهای تحریمی است. مهم نیست آمریکا ما را تحریم می‌کند، ایرانی‌ها آنقدر خلاقیت دارند که تحریم‌ها را با روش‌های مختلف دور بزنند.»

محمدلو از ریزه کاری‌های دور زدن تحریم‌ها در چند سال گذشته حرفی نمی‌زند و با خنده می‌گوید: «به قول قدیمی‌ها: دیوار موش داره موش هم گوش داره.» اما یک بار دیگر خطاب به متولیان دانشگاه‌های علوم پزشکی می‌گوید: «احترام امامزاده را متولی‌اش دارد.»

بهترین خاطره؛ نجات کودکی که استخوان فک نداشت

خاطرات خسرو محمدلو از یک عمر تلاش و تولید قطعات پزشکی، فراوان است و یکی از یکی شنیدنی‌تر؛ اما ماندگارترین خاطره‌اش ساخت یک قطعه پزشکی برای کودکی ست که می خواست مثل میلیون ها کودک دیگر، عادی زندگی کند؛ «5 سال قبل یکی از جراحان پلاستیک با من تماس گرفت و در مورد وضعیت کودکی که با ناهنجاری شدید فک و صورت و جمجمه به دنیا آمده و تا 7 سالگی با همان بیماری بزرگ شده بود صحبت کرد. تصاویر کودک را که دیدم شوک بزرگی به من وارد شد، باورم نمی‌شد. چهره‌اش شبیه همه چیز بود جز انسان. با جراح پلاستیک تماس گرفتم، گفت 8 بار این کودک را عمل کرده‌ایم اما باز هم صورتش تا رسیدن به وضعیت معمولی فاصله زیادی دارد. گفتم مشکل این کودک با چه قطعه‌ای حل می‌شود؟ دکتر گفت این بچه استخوان فک ندارد، پروتز مصنوعی فک روی صورتش جواب نمی‌دهد، به یک قطعه نیاز داریم برای فیکس کردن پروتز مصنوعی فک به جمجمه. بعد از این مکالمه سه شبانه‌روز خواب به چشمم نیامد، تصمیم گرفتم هر طور شده قطعه مورد نیاز برای جراحی کودک را در کارخانه بسازم. کار سختی بود و مشکل، یکی از نادرترین ناهنجاری‌های صورت. اما با هر سختی و آزمون و خطایی که بود بالاخره این قطعه ساخته شد. کودک برای بار نهم به اتاق عمل رفت و این بار با به کار بردن قطعه فیکساتور، عمل جراحی با موفقیت انجام شد.»

اولین کارگاه، زیر زمین خانه

حس غرور ملی و افتخار، با قدم زدن در فضای این کارخانه در رگ‌های هر بیننده‌ای می‌دود. اما بعد از پایان گردش علمی، نشستن پای صحبت‌های مؤسس کارخانه و مخترع 60 ساله هم خالی از لطف نیست.

جالب است بدانید که حالا 1740 قطعه پزشکی از میکرو تا ماکرو در کارخانه‌ای تولید می‌شود که مؤسس و طراح اولین قطعه‌های آن، کار را از یک زیرزمین 70 متری در محله نظام‌آباد شروع کرد. «خسرو محمدلو» 5 اختراع را در کارنامه موفقیت‌هایش دارد و برگ برنده ایران در حوزه تجهیزات پزشکی است.

مرور زندگی‌اش را از 5 سالگی و روزهای سخت شروع می‌کند: «متولد سال 1339 هستم.5 ساله که بودم پدرم از دنیا رفت و از 6 سالگی وارد بازار کار شدم، هر کاری که فکرش را بکنید انجام دادم. از جوشکاری و کوزه‌گری و پرس‌کاری گرفته تا تراشکاری، مکانیکی، قالی‌بافی. من فقط کلاس اول دبستان را در شیفت روزانه درس خواندم، از کلاس دوم به بعد شبانه، درس خواندم و همیشه هم سر کلاس خواب‌آلود بودم. در کودکی سختی زیادی کشیدم، اینقدر که شاید هنوز هم در مخیله‌ام نمی‌گنجد که یک کودک 6 ساله چطور برای پِرس فریم یک عینک مجبور بود سه بار بالا بپرد و فرمان بزرگ دستگاه پرس را بچرخاند. سال‌های کودکی و نوجوانی من به سختی گذشت. پا به پای مادرم کار کردم برای گذران زندگی.

دیپلم گرفتم. سال 57 کنکور دادم و سال 58 در رشته پرستاری به دانشگاه رفتم. آن زمان رشته تکنسین اتاق عمل هنوز وارد رشته‌های دانشگاهی نشده بود. بعد از یک سال انقلاب فرهنگی شد و من برای گذراندن خدمت سربازی به عنوان پرستار به جبهه رفتم.»

تعمیر قطعه پزشکی در شهر جنگ زده

اولین موفقیت محمدلو در تعمیر قطعات تجهیزات پزشکی بعد از یکی از عملیات‌های مهم رقم خورد. این خاطره را با هیجان خاصی روایت می‌کند، انگار که زمان، به عقب برگشته است و در شهر اهواز رو به روی ما نشسته است؛ «در بیمارستان امام خمینی اهواز بودم، دسته دسته مجروح به بیمارستان می‌آوردند. یکی از مهم‌ترین قطعه‌های اتاق عمل که برای جراحی کمر مجروحان از آن استفاده می‌کردیم خراب شد و مانده بودیم با بیمارانی که جانشان بسته به این عمل است چه کنیم. قطعه را برداشتم و به داخل شهر رفتم. مدیر بیمارستان قبل از خروج با تعجب به من نگاه کرد و گفت این قطعه دست تو چه کار می‌کند؟ با اعتماد به نفس گفتم می‌برم برای تعمیر، سالم برگردانم. تعجب کرد، گفت توی این شرایطی که شهر اهواز دارد شرکتی باز نیست که قطعه پزشکی را برای تعمیر آنجا ببری. گفتم چاره‌ای نیست. پای مرگ و زندگی رزمنده‌ها در میان است، اعتماد کنید.

شهر در شرایط جنگی بود و همه مکانیکی‌ها بسته. اما بالاخره یک جوشکار پیدا کردم و گفتم این قطعه را با جوش آلومینیوم تعمیر کند. جوش آهن و جوش برنج برای تعمیر قطعه پزشکی مناسب نبود. جوش آهن زنگ می‌زد و جوش برنج اکسید می‌شد و در بدن ایجاد عفونت می‌کرد. مهندسی پزشکی، آمیخته‌ای از صنعت و پزشکی است و من به دلیل کار کردن در رشته‌های مختلف فنی از دوران کودکی و نوجوانی، مهارت لازم برای تشخیص عیب قطعه‌ها را خیلی زود پیدا کردم. آن روز قطعه را به بیمارستان بردم تا بیماران اورژانسی را با استفاده از آن عمل کنیم. نشان به آن نشان که قطعه تعمیر شده تا مدت‌ها در اتاق عمل استفاده شد.»

نقاشی تحویل بده، قطعه پزشکی تحویل بگیر

دانشگاه‌ها که راه افتاد درسش تمام شد و به عنوان پرستار و تکنسین وارد اتاق عمل شد. دنبال این نبود که کارش را انجام دهد و حقوق بگیرد. روایت کارآفرین و تولید کننده موفق 60 ساله از ابتدای راه پرفراز و نشیبش شنیدنیست: «در هر عمل جراحی دقت می‌کردم که کجای کار مشکل داریم؟ به چه قطعه‌ای در اتاق عمل نیاز داریم یا ایرادات ابزار موجود چیست؟ شب‌ها به زیرزمین خانه می‌رفتم و روی طراحی قطعه‌های مورد نیاز در اتاق عمل کار می‌کردم. اولین قطعه‌ای که طراحی کردم و ساختم، لوله یکبار مصرفی بود که در سر آن امکان نصب چراع قوه مخصوص پزشکی وجود داشت و آن زمان در سال‌های دهه 70 جراحی روده را برای پزشک و بیمار آسان می‌کرد. این جریان، ادامه پیدا کرد. اولین کارخانه را راه اندازی کردم. پزشکان و متخصصان در رشته‌های مختلف پزشکی، طرح اولیه از قطعه مورد نیاز را نقاشی می‌کردند و توضیحاتش را به من می‌دادند. قطعه مورد نیاز را با مشورت پزشکان می‌ساختم. طی کردن همه مراحل از ثبت قطعه‌ها، گرفتن استاندارد، دریافت مجوز تولید از طرف وزارت بهداشت و.. با سختی زیادی همراه بود، اما حالا با تمام قوا و توان، در حال تولید هستم. دو کارخانه در ایران داریم و محصولات تولید شده به بسیاری از کشورها ارسال می‌شود.»

منبع: خبرگزاری فارس